راه‌های کاهش اضطراب امتحان در دانش‌آموران
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید صدوقی کرمانشاه گفت: اضطراب امتحان نوعی خود مشغولی ذهنی است که با شک و تردید فرد به توانایی‌ها، استعدادها و کارآمدی‌ها خود برمی‌گردد که اگر این شناخت منفی باشد، متأسفانه با عدم تمرکز حواس، واکنش‌های جسمانی نامطلوب و افت تحصیلی همراه می‌شود.
به گزارش علوم زمین شناسی از کرمانشاه، با آمدن دی‌ماه اضطراب و نگرانی دانش‌آموزان از روند امتحانات خود آغاز می‌شود. نه تنها دانش‌آموزان بلکه والدین آن‌ها نیز درگیر این نگرانی و اضطراب می‌شوند. اضطراب حالتی است که با احساس تنش، افکار نگران‌کننده و تغییرات جسمی مانند بالا رفتن فشار خون همراه است؛ در واقع اضطراب واکنش طبیعی بدن به خطری است که به دو شکل مبارزه و جنگ یا فرار و گریز در برابر محرکی که در مقابلش قرار می‌گیرد انجام می‌شود. فرد ممکن است با آن محرکی که با آن مواجه می‌شود به نوعی به مقابله برخیزد و سعی بر حل مسئله داشته باشد و یا ممکن است به شکل اجتناب و فرار از موقعیت با آن برخورد کند، بنابراین اضطراب درک خطر غیرواقعی و غیرفوری است وجود ترس زمینه اضطراب را در فرد فراهم می‌کند. اختلالات اضطرابی شایع‌ترین اختلالات روانی در دنیا است، براساس تحقیقات صورت گرفته از هر ۱۳ نفر یک نفر دچار اختلال اضطرابی است. میانگین سن شروع اختلال اضطراب ۱۱ سالگی است، البته در کودکان هم وجود دارد ولی معمولا در بزرگسالی تشخیص داده می‌شود؛ اختلالات اضطرابی در دختران بیشتر از پسران است. امیر مرادی عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید صدوقی کرمانشاه، اضطراب را یک واکنش طبیعی بدن می‌داند که جدا از ضررهای آن ممکن است فوایدی هم داشته باشد. وی اظهار کرد: اگر اضطراب تا یک حدی بالا برود؛ می‌تواند سبب ارتقای هوشیاری و آگاهی شود و تمرکز روی یک موضوع را بیشتر کند و زمینه رشد انگیزه برای حل مسئله شود. این عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید صدوقی کرمانشاه تصریح کرد: اختلال اضطراب زمانی به وجود می‌آید که سطح اضطراب از یک حدی بالاتر می‌رود دیگر تحت کنترل نیست و باعث اختلال می‌شود. وی در تعریفی از اضطراب امتحان، اضافه کرد: اضطراب امتحان نوعی خود مشغولی ذهنی است که با شک و تردید فرد به توانایی‌ها، استعدادها و کارآمدی‌ها خود برمی‌گردد که اگر این شناخت منفی باشد، متأسفانه با عدم تمرکز حواس، واکنش‌های جسمانی نامطلوب و افت تحصیلی همراه است. مرادی تصریح کرد: اضطراب آزمون نوعی اضطراب از ارزیابی شدن است؛ فرد یک شرایط ایده‌آل و یک عملکرد مطلوب را از خود انتظار دارد برایش خیلی مهم است که به آن شرایط و عملکرد مطلوب برسد و از طرفی دیگر برای رسیدن به آن شرایط مطلوب فشار و استرس به او وارد می‌شود، همین انتظار شخص از خود و از سویی دیگری فشار و استرس سبب می‌شود در سر جلسه امتحان نتواند عملکردی به نحو احسن داشته باشد. وی در توضیح علائم و نشانه‌های اضطراب به علائم جسمانی، رفتاری و شناختی و همچنین عاطفی اشاره و بیان کرد: لرزش بدن است، بالا رفتن ضربان قلب، خشکی دهان، حالت تهوع، دل درد و در سطح بالایی از اضطراب غش را می‌توان از علائم جسمانی اضطراب دانست. مرادی بیقراری، اجتناب از حضور در محل امتحان، استفاده از قرص‌های ضد اضطراب، ناتوانی در سازماندهی افکار، اشکال در تمرکز حواس، افکار نگران کننده خود را با دیگران و مقایسه کردن، اشکال در خواندن سوالات و فهم آن‌ها، احساس خالی بودن سر و ذهن را در قالب نشانه‌های رفتاری و شناختی اضطراب عنوان کرد. این عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید صدوقی کرمانشاه در حوزه علائم عاطفی اضطراب به افسردگی اشاره کرد و گفت: دانش‌آموزی که اضطراب امتحان دارد، ممکن است دچار افسردگی و عزت نفس پایین شود چون با از دست دادن اعتماد به خود تصویری منفی از خود دارد و به خود سرزنشی روی می‌آورد و احساس حقارت و ناامیدی می‌کند. وی در توضیح عوامل تشدید کننده اضطراب، اظهار کرد: جدا از سطح توقعات خانواده که به نوعی فرزندان خود را با دیگران مقایسه می‌کنند و انتظار بالایی از فرزند خود دارند، سطح دشواری آزمون هم سبب اضطراب می‌شود. مرادی راهکارها مقابله با اضطراب را در سه دسته خانوادگی، فردی و عوامل آموزشی بیان کرد و گفت: راهکار عوامل فردی بحث معنویت و توکل به خداوند است دانش‌آموزی که درس می‌خواند برای رفتن سر جلسه آزمون به خدا توکل کند همین سبب کاهش اضطراب می‌شود. وی بر بحث برنامه‌مداری در درس خواندن تأکید کرد و گفت: اگر دانش‌آموزان در مطالعه برنامه محور باشد پشتکار در اجرای آن داشته باشند، با افکار منفی مقابله کنند و کنترلی هم بر فضای مجازی داشته باشند و در کنار آن‌ها از خواب کافی هم بهره ببرند، می‌توانند تا حدی با استرس و اضطراب آزمون مقابله کنند. پایان پیام/پ
